„Co widziały wrony” Ann-Marie MacDonald

Śmierć, szczególnie dziecka, zawsze jest strasznym przeżyciem. Nieważne, w jaki sposób umiera, w czasie wojny, czy pokoju. Rodzice bardzo silnie to przeżywają. Także rodzice innych dzieci i same dzieci. Jak sobie z tym radzą?

Morderstwo i nie tylko

Najważniejszym wydarzeniem w powieści „Co widziały wrony” jest morderstwo. Morderstwo 9-cio letniej dziewczynki. Jednak nie jest to jedyna rzecz, która wydarzyła się na tych przeszło 800 stronach. Na początku poznajemy Jacka – niedoszłego lotnika z czasów II wojny światowej – i jego rodzinę. Państwo McCarthy wraz z dwójką dzieci przenoszą się z Europy do Kanady. Nie jest to nic niezwykłego. W powojennej rzeczywistości wojskowi często przenoszą się do jednostek na całym świecie. Dzieci więc szybko przystosowują się do nowej sytuacji. Teren Centralii poznajemy przede wszystkim z punktu widzenia małej Madeleine. Przez większość książki śledzimy właśnie jej losy. Innych bohaterów poznajemy tylko w najważniejszych sytuacjach. Ale to nie oznacza, że są mniej istotni. Wielu z nich ma spory wkład w to, co się dzieje.

Sekret goni sekret

Przez pierwsze 200 stron nie dzieje się wiele. Jack z rodziną jedzie do nowego domu. Poznajemy relacje między poszczególnymi osobami i ich reakcje na proste zdarzenia. Potem na jaw wychodzi, co dzieje się w szkole Madeleine. Dziewczynka ma jednak tylko 8 lat i, na polecenie nauczyciela, trzyma wszystko w tajemnicy. Jak to wpłynie na psychikę dzieci i ich dorosłe życie? Tego dowiedzą się tylko najwytrwalsi.

Także Jack ma coś do ukrycia. Dostaje polecenie zajęcia się jakimś mężczyzną, ale misja jest ściśle tajna więc nic nie mówi rodzinie. Ale przecież Mimi musi zauważyć, że coś się dzieje. Czy tak się stanie? Czy będzie to miało wpływ na ich życie?

Mamy też wiele mniejszych sekretów: jedni sąsiedzi nie chwalą się dzieckiem, drudzy pochodzeniem, dzieci ukrywają swoje drobne przewinienia, dorośli nie mówią o tym, co się dzieje na świecie. Do czego to doprowadzi? Które kłamstwa wyjdą na jaw i będą miały wielkie znaczenie?

„Z muzyczną bajką o Jelonku Bambi jest tak jak z dobrą książką, nie sposób się nią znudzić.”

Podczas czytania miałam mieszane uczucia. Początek nie tylko mnie nie ciekawił, ale wręcz nudził. Postanowiłam jednak doczytać chociaż pierwszą z pięciu części i w końcu moja cierpliwość została nagrodzona – zaczęło się coś dziać. Momentami działo się naprawdę dużo, aż żal było przerywać lekturę. Ale potem pojawiał się opis zakupów, który ciągnął się zdecydowanie za długo. Każde miejsce, sytuacja, relacja są przedstawione bardzo szczegółowo. Fajnie jest dowiedzieć się, że bohaterowie są dla siebie mili, a w myślach mają zupełnie inne odczucia. No ale tu mamy sporo bohaterów, więc i wzajemnych stosunków jest mnóstwo. Mimo wielu opisów, które mi nie były do niczego potrzebne, brnęłam dalej, bo intrygowało mnie, co się stało martwej dziewczynce.

Czy się dowiedziałam?

Owszem. Po skończeniu książki wszystko staje się jasne. Gdybym po takiej ilości stron dowiedziała się, że muszę przeczytać kolejną część to chyba straciłabym zapał. Mimo że życie w powojennym świecie jest intrygujące (chociażby to, jak naturalnie dzieci traktują taką rzeczywistość, jeśli nie znają innej) to mnogość opisów w tej powieści mnie zmęczyła. Doczytałam do końca tylko dlatego, że kiedy zaczynała się akcja, napięcie znacznie rosło.

Dowiedziałam się też, jak w czasach powojennych wyglądały zadania matematyczne w czwartej klasie:

„Na ile zbiorów po ośmioro dzieci do każdego tanecznego czworoboku można podzielić grupę 120 dzieci?.”

Co było dobrego

Zakończenie – to chyba najbardziej mnie zaskoczyło. Ukazanie zdarzeń z perspektywy dzieci i osób dorosłych, a także po upływie wielu lat. Jak zmienia się nasze spojrzenie na świat? Jak to, co przeżyliśmy w dzieciństwie odbija się na dorosłym życiu? Przecież każde zdarzenie zostawia ślad w naszej psychice. Jak sobie poradzić z czymś, z czym nie uporaliśmy się przez lata? Pokazanie odpowiedzi na te pytania jest zdecydowanym plusem powieści.

Ja sama nie wiem, co myśleć. Niby mi się podobało, ale jednak nie cały czas czytałam z zapartym tchem. Jeśli lubisz powieści skupiające się na realiach czasów powojennych lub psychologii to zachęcam do przeczytania. Ale pamiętaj – musisz wykazać się cierpliwością.