„Grabarz lalek” Petra Hammesfahr

Łatwo jest oceniać po pozorach, prawda? W małej społeczności, gdzie wszyscy się znają i nikt nie jest podejrzewany o okrucieństwo, najłatwiej jest obwiniać osobę niepełnosprawną umysłowo, nawet jeśli jest tylko dzieckiem…

Mroczne oblicze wsi

„Grabarz lalek” to historia o ludziach mieszkających na wsi niedaleko Kolonii, opowiedziana przez policjantkę. Śledztwo rozpoczęło się, gdy zgłoszono zaginięcie młodej dziewczyny. Potem wyszły na jaw zniknięcia z przeszłości. Ludzie obwiniają się nawzajem i oczyszczają z podejrzeń. Głównym podejrzanym jest chory umysłowo Ben, który nocami chodzi po wsi z nożem i łopatką. Czy to możliwe, że jest we wszystko zamieszany, skoro w czasie pierwszego zaginięcia był jeszcze dzieckiem? Tego nikt nie wie (albo nie chce powiedzieć), ale wiele osób uważa taki scenariusz za prawdopodobny, bo to łatwiejsze niż uwierzenie, że ich porządny sąsiad lub przyjaciel może mieć związek ze sprawą.

Różne postrzeganie Bena

Powieść pokazuje, jak różne są zachowania ludzkie. Autorka szczególnie skupia się na postaci Bena, na tym, jak skrajne są reakcje innych, na takich, jak on. Już rodzice i siostry podchodzą do chłopaka bardzo różnie. Zarówno matka, jak i ojciec, kochają syna nad życie. Jednak mają inne oczekiwania, przez co okazują swoją miłość w odmienny sposób. Ojciec chce, by syn zachowywał się, jak należy i nie przynosił wstydu rodzinie, a matka chroni swoje dziecko za wszelką cenę, nawet przed własnym mężem. Jaki to ma wpływ na zachowanie Bena, który nie wszystko rozumie i różnie odbiera bodźce ze świata?

Mieszkańcy wsi też podchodzą do chłopaka na swój sposób. Jedni uważają go za nieszkodliwe duże dziecko, które wystarczy pogłaskać, a będzie potulne jak baranek. Inni widzą jego nieobliczalność i obawiają się, nie tylko o siebie, ale też o swoje dzieci. Jednak, czy Ben jest na tyle niebezpieczny, by zabijać? Wiele na to wskazuje, ale jaka jest prawda, przekonacie się na końcu powieści. Mnie zastanawiało nie tylko czy, ale też dlaczego (jeśli założymy, że tak) chłopak miałby zabijać? Skąd wiedział, jak to zrobić tak, żeby nikt się nie dowiedział? Gdzie ukrywał ciała i jak dobierał ofiary?

Odpowiedzi na te pytania dostałam dopiero na koniec. Wielu rzeczy się nie spodziewałam.

Nie było idealnie

Sama opowieść bardzo mnie ciekawiła. Chciałam dowiedzieć się, co się wydarzyło. Miałam swoje podejrzenia, ale nie wszystko przewidziałam, więc końcówka trochę mnie zaskoczyła. Niestety nie byłam totalnie zachwycona. Na początku powieści dostajemy spis bohaterów i powiązania. Dla mnie było tego za dużo i długo gubiłam się w tych wszystkich postaciach. Sprawę utrudniały dodatkowo przeskoki czasowe, przez które dorośli nagle stawali się młodsi, a starsi nagle młodnieli. Do tego kobiety zmieniały nazwiska. I, mimo że wszystko było wyjaśniane, to mi sprawiało pewne problemy. Pojawiały się też liczne retrospekcje, przemyślenia bohaterów, wysnuwanie wniosków z dawnych wydarzeń. No po prostu było tego za wiele. Mimo iż książka mnie intrygowała, bo pokazywała zachowania ludzi i społeczność wiejską, to jednak pojawiający się w chronologii  chaos pogorszył ogólny odbiór powieści. Jeśli ciekawi was historia Bena, to sięgnijcie po „Grabarza lalek”, ja jakoś szczególnie nie namawiam. Z pewnością znajdzie się powieść poruszająca podobny temat, tylko napisana w lepszy sposób.